Er bestaat een ongewoon graf tussen de grafstenen van de vele Amerikaanse soldaten die begraven liggen op het Ardennes American Cemetry and Memorial: dat van een Duits burger. Hoe en waarom wordt een Duits burger geëerd tussen de Amerikaanse strijdkrachten? De geschiedenis herinnert zich niet altijd voldoende dat onder de inwoners van de agressorlanden tijdens de Tweede wereldoorlog, niet iedereen aanhanger was van de regimes ter plaatse.
Alvorens de nazipartij aan de macht kwam, was Kurt Gruber lid van een werknemersvakbond van de steenkoolmijnen in het Ruhrgebied. Deze vakbond was aangesloten bij de Duitse communistische partij. Tijdens de jaren die voorafgingen aan de verkiezing van Hitler tot Bondskanselier, waren er veelvuldige publieke confrontaties tussen de leden van de Sturm Abteilungen nazi’s en de leden van de Communistische partij. Vanaf 1933, werd de situatie van de leden van de tegenpartij van de regering, geleid door de nazi’s, kritiek. Het risico opgepakt te worden of discreet uit de weg geruimd worden was voortdurend aanwezig. Zoals vele van zijn vrienden, vlucht Kurt Gruber naar het buitenland.
Aan het einde van een lange reis, door Tsjechië, daarna Polen, met de dreiging van de nazi’s op de hielen, vestigt hij zich uiteindelijk in het Verenigd Koninkrijk. Daar, vindt hij andere leden terug van de partijen verboden door Hitler. Deze verbannen Duitsers in 39-45 verenigen zich binnen een groep “Nationaal Comité voor een Vrij Duitsland” (NKFD). In 1944 bereiken de oorlogsinspanningen tegen de As hun hoogtepunt. De behoefte nieuwe betrouwbare strategische inlichtingenbronnen te vinden laat zich voelen binnen de geallieerde strijdkrachten. De Amerikaanse geheime diensten ( Office of Strategic Services of OSS) benaderen bepaalde leden van het NFKD en delen hun deze behoefte mee.
Onder de opdrachten waarmee vrijwilligers uit deze beweging zouden belast worden, was er één die gedurfd en gevaarlijk was. De opdracht “TOOLS” (gereedschap) bestond erin ze weer naar Duitsland te sturen, naar hun streek van oorsprong. Het doel was dat zij informatie zouden verzamelen over de beweging van de troepen, de voorraden van basisproducten, de staat van het vervoersnetwerk, de invloed van de geallieerde bombardementen op de moraal van de bevolking en de productie van de oorlogsindustrie, en tal van andere gegevens van strategisch of tactisch belang. De agenten worden gevormd voor deze missie en individueel of per paar gedropt in de betreffende zones. Kurt Gruber is één van de moedige vrijwilligers onder de verbannen Duitsers in 39-45, klaar om hun veiligheid op te offeren en zich bloot te stellen aan het risico ontmaskerd te worden door oude bekenden. Anderzijds, zou hij ook kortweg kunnen gedood worden door het regime ter plaatse.
Deze opdrachten zijn vaak een succes, maar Kurt Gruber heeft minder geluk dan zijn kameraden. Op 19 maart 1945, staat een meermaals uitgestelde parachutesprong dringend gepland. Het vliegtuig dat aan de bemanning bezorgd werd, kreeg een onvolledig nazicht. Het vliegtuig had een geleidingssysteem ontvangen voor vluchten op lage hoogten dat afwijkt van datgene dat gewoonlijk hiervoor gebruikt werd. Ondanks de terughoudendheid van de piloot en de navigator wordt de vlucht bevolen. Het bereikt nooit zijn bestemming. Het ongeluk veroorzaakt de dood van Kurt Gruber, van drie ervaren vliegeniers (1ste Luitenant Oliver Emmel, Majoor John Walsh en Majoor Edward Tresemer) en van een Sergeant van het Marinekorps, Frederic Brunner. Hij was ook een bekwaam en opgeleid agent, lid van het OSS en veteraan van andere missies.
Kurt Gruber, Majoor Tesemer en Peleton Sergeant Brunner, rusten vandaag alle drie op het Amerikaanse kerkhof van Neuville-en-Condroz.
Heb je informatie over gebeurtenissen die je familie beleefd heeft in één van de twee grote wereldconflicten? Met het brengen van je getuigenis, vul je onze rubriek “het voorbeeld van onze helden volgen” nog meer aan.
